طراحی نما

اولین چیزی که در یک ساختمان مشاهده می‌ شود، نمای ساختمان است که به نوعی هویت آن را مشخص می‌ کند. حتی اگر داخل ساختمان زیبا باشد، اما نمای خارجی نتواند باعث جذب توجه مردم شود، کارآمدی آن کاسته می شود. به همین دلیل، طراحی نما در عرصه ساختمان و شهر سازی به عنوان یک رشته تخصصی مورد توجه قرار گرفته است، و در سال‌ های اخیر به توسعه و پیشرفت قابل توجهی دست یافته است.

مهندسان معمار با تخصص در طراحی نما، می‌ توانند در این زمینه پیشرفت کرده و به جایگاه برتری دست یابند. نوسازی شهری نیز به طراحی نما جدیدی نیاز دارد و به همین دلیل تقاضا برای طراحان نما در حال افزایش است. با توجه به تخصصی شدن در طراحی و اجرای نما، آشنایی با برخی مباحث مرتبط با این حوزه بسیار مفید است. از این رو در این مقاله از استودیو معماری 11 به بررسی آن می پردازیم. با ما همراه باشید.

جهت دریافت مشاوره تماس بگیرید: ۰۹۱۲۹۵۲۷۵۹۶

اهمیت طراحی نمای ساختمان

شاید در گذشته، اهمیت نمای ساختمان به اندازه‌ ای که امروز دارد، نبود و مفهوم طراحی نما در کلام مردم رایج نبود. اما با گسترش شهر ها و رونق شهرنشینی، طراحی نما به یک حوزه تخصصی و پر طرفدار تبدیل شده است. نمای ساختمان، به غیر از اهمیتی که در شهر ها دارد، در ویلا ها نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. در صورتی که طراحی نمای ویلا به درستی انجام نشود، ساختمان ویلا در محیط خود به یک مشکل جدی تبدیل شده و به طور مجازی به یک عنصر نا هماهنگ تبدیل می‌ شود.

ضوابط طراحی نمای ساختمان

توجه به موقعیت و کاربری ساختمان، تاثیر مستقیمی بر طراحی نما دارد. ضوابط طراحی نما نیز در هر شهر و منطقه‌ای از کشور متفاوت هستند. قبل از شروع طراحی، مهندس معمار باید با این ضوابط آشنا باشد و از آخرین تغییرات آنها مطلع شود. عموماً ضوابط طراحی نما در سه سطح الزامی، توصیه شده و پرهیزی تعریف می‌شوند.

به عنوان مثال، در شهر تهران، استفاده از مصالح با کیفیت و مقاوم در برابر فرسایش و آلودگی برای نما الزامی است. همچنین، رنگ نما باید با رنگ ساختمان‌های اطراف هماهنگی داشته باشد.

تایید طرح و نمای ساختمان­های واقع در نبش گذرهای اصلی و پوشاندن درز انقطاع بین دو ساختمان با مصالحی که تناسب با نما داشته باشد، یکی دیگر از ضوابط طراحی نمای ساختمان در تهران به حساب می‌آید. برخی موارد مانند عدم استفاده از نماهای تمام شیشه ای (سطح شیشه خور نما از ۶۰ درصد بیشتر نشود) یا تمام فلزی و عدم استفاده از رنگ‌های نامتعارف، در دسته پرهیز در ضوابط طراحی نمای ساختمان قرار می­گیرند. همچنین نباید از مصالح متعدد مصالح ساختمانی در طراحی و اجرای نما استفاده کرد. مهندسان معمار از به کار بردن مصالح برنده یا شکننده در طبقات اول که با عابرین مرتبط است، باید پرهیز کنند. ضوابط به این موارد محدود نمی‌شوند و با جزئیات بیشتری هستند. این موارد به عنوان مثال یاد شد تا کارفرمایان هم با چند مورد به صورت اجمالی در رابطه با طراحی نمای ساختمان، آشنایی پیدا کنند و فارغ از بحث سلیقه، این آگاهی را داشته باشند که ضوابط هم مطرح هستند.

انواع طراحی نمای ساختمان بر اساس کاربرد آن

طراحی نمای مسکونی

در طراحی نمای مسکونی و اجرای نما، باید به این نکته توجه کرد که نما باید با سایر ساختما ن‌ها همخوانی داشته باشد و تضاد زیادی ایجاد نکند. مهندسان معماری که در زمینه طراحی و اجرای نمای مسکونی فعالیت می‌ کنند، می‌ دانند که هرچه نما ها به یکدیگر نزدیک‌تر طراحی شوند، به لحاظ بصری تاثیر بهتری روی مخاطب خواهند گذاشت. استفاده از مصالح ساختمانی با کیفیت، باعث افزایش عمر نمای ساختمان مسکونی می‌ شود و نیاز به تعمیر یا تعویض نما به حداقل ممکن می‌ رسد. مصالح ساختمانی باید به گونه‌ ای انتخاب شوند که زیبایی ظاهری خود را به مدت طولانی حفظ کنند و امکان شستشوی نما در آینده وجود داشته باشد. در شهر های بزرگ، ساختمان‌ های مسکونی معمولاً به طور مداوم تحت تأثیر عوامل آلودگی قرار می‌ گیرند و احتمال تخریب نما به دلیل بارش باران‌ های اسیدی بسیار بیشتر است.

طراحی نمای اداری

طراحی نمای ساختمان‌ های اداری و مسکونی تفاوت‌ هایی دارد و معماران باید به طور همزمان قوانین طراحی نما را رعایت کنند. در عین حال خلاقیت داشته باشند. نمای ساختمان‌ های اداری باید به گونه‌ ای باشد که هم زیبایی را القا کند و هم با کاربری مورد نظر سازگار باشد. نورپردازی در نمای ساختمان‌ های اداری باید به طور منطقی صورت گیرد. در طراحی نما موارد مربوطه را در نظر گرفت. بسیاری از ساختمان‌ های اداری در طول روز استفاده می‌ شوند. بنابراین انتخاب رنگ متریال نما مسئله مهمی است.

اصل انتخاب رنگ در رابطه با متریال نما نیز مطرح است. به عبارت دیگر، در صورتی که زمین کوچک باشد. باید از رنگ‌ های روشن استفاده کنیم. تا ساختمان بزرگ تر به نظر بیاید. از طرف دیگر، رنگ‌ های تیره بیشتر برای متراژ بالا مناسب هستند و در صورت استفاده از آن ها در متراژ بالا، زیبایی ساختمان کاسته نمی‌ شود. در طراحی و اجرای نمای ساختمان‌ های اداری، مصالح ساختمانی می‌ توانند از شیشه، فلز و کامپوزیت باشند. ولی استفاده از سنگ به طور مقتضی محدود می‌ شود و باید مقررات طراحی نما را رعایت کنیم.

طراحی نمای تجاری

طراحی نما در ساختمان‌ های تجاری نسبت به نما های مسکونی و اداری بسیار پیچیده‌ تر است، زیرا تعداد افرادی که وارد این ساختمان‌ ها می‌شوند، بسیار بیشتر است. همچنین، نمای تجاری باید به گونه‌ ای باشد که حس کنجکاوی و جذابیت را برای افراد به وجود آورده و تشویق آن‌ ها به ورود به ساختمان شود. طراحی نمای ساختمان‌ های تجاری معمولاً به شکل مدرن است.

در این نوع ساختمان‌ ها، استفاده از شیشه و فلز به‌طور گسترده و با رعایت ضوابط بسیار رایج است. یکی از نوع‌ های معروف نما های شیشه‌ ای، نمای کرتین وال (curtain wall) است. در این نوع نما، از سیستم پوشش شیشه‌ ای استفاده می‌ شود. که به صورت ایستا با سازه ادغام شده است. اگر این نوع نما به درستی طراحی و اجرا شود، یکی از بهترین نما های شیشه‌ ای برای ساختمان‌ های با ارتفاع بالا خواهد بود.

در طراحی نمای ساختمان‌ های تجاری، می‌ توان از ترکیب آلومینیوم و شیشه استفاده کرد. برای ساختمان‌ های با ارتفاع زیاد، آزمون تونل باد باید با دقت بالا انجام شود. به ویژه در مناطقی با باد سریع و قوی. در صورتی که هدف از طراحی نما، القای حس تجمل باشد، می‌ توان از طراحی نمای کلاسیک استفاده کرد. اما به طور کلی، طراحی نما های کلاسیک در ساختمان‌ های با ارتفاع بالا جلوه زیادی ندارد و بیشتر در ساختمان‌های کوتاه‌ تر استفاده می‌ شود.

نمای کلاسیک

نمای کلاسیک به طور کلی به نمایی تزئینی اشاره دارد که در برخی شهرها محدودیت‌هایی برای طراحی آن در نظر گرفته شده است. به همین دلیل، قبل از طراحی نمایی به این سبک، باید با آخرین مقررات طراحی نما آشنا باشیم. نمای ساختمان‌های کلاسیک بیشتر در ویلاهای خارج از شهر استفاده می‌شود. هر چه متراژ زمین بزرگتر باشد، طراحی کلاسیک بیشتر به شکوه و عظمت ساختمان تأثیر می‌گذارد.

اگر فردی علاقه‌ مند به محوطه‌ سازی مدرن باشد و در عین حال نمای کلاسیک را دوست داشته باشد. در چنین مواقعی عدم هماهنگی بین محوطه و نما ایجاد می‌ شود. به طور کلی، ساختمان و نما باید با محوطه سازی و فضای سبز یکسانی را در پیش بگیرند. طراحی نمای ساختمان می‌ تواند با بهره‌ گیری از هنر ایرانی صورت پذیرد و نیازی به طراحی کلاسیک به شیوه اروپایی نیست. در واقع، طراحی نما به سبک ایرانی می‌ تواند با استفاده از مصالح ساختمانی بومی و به خصوص آجر صورت بگیرد. طراحی یک نمای زیبا و جذاب با هویت ایرانی به توانایی، مهارت و ذوق طراح بستگی دارد.

سبک‌ های طراحی نما

طراحی نمای مدرن

یکی از زیباترین و پرطرفدار ترین سبک‌های طراحی نما، به ویژه در طراحی ویلا، سبک نمای مدرن است. در این سبک طراح سعی در استفاده از مصالح جدید، به روز و تولید شده با روش‌های نوین در نماسازی دارد و در طراحی از عناصر و المان‌های تزئینی استفاده نمی‌کند.

طراحی نمای کلاسیک

امروزه، نما های کلاسیک، به خصوص نما های رومی، بین مردم بسیار محبوب شده‌ اند. این سبک نه تنها در ساختمان‌ ها، بلکه در طراحی نما های ویلایی نیز مورد توجه قرار گرفته است. نما های کلاسیک بیشتر برای ویلای‌ های بزرگ و لوکس مناسب هستند و استفاده از آن‌ها باعث افزایش شکوه ظاهری ویلا می‌ شود. از جمله ویژگی‌ های اصلی نما های کلاسیک می‌ توان به استفاده از عناصر تزئینی مانند ستون‌ ها، مجسمه‌ ها، قاب‌ ها و قرنیز‌ ها اشاره کرد. در طراحی نما های کلاسیک، معمولاً از سنگ استفاده می‌ شود، که سنگ‌ ها ممکن است طبیعی یا فرآوری شده باشند. این نوع نماها برای ایجاد حس شکوه و زیبایی بسیار مناسب هستند.

پروژه طراحی نمای کلاسیک اربیل عراق: جهت مشاهده این پروژه کلیک کنید.

طراحی نمای ویلای ساحلی

در صورت توجه به ویلاهای ساحلی، شما متوجه سبک ساختاری و نمای آن‌ها خواهید شد که اکثراً از مصالحی با رنگ‌های روشن استفاده کرده‌اند و سقف‌های شیب‌دار و استفاده از طاق‌ها و قوس‌ها در طراحی آن‌ها رایج است.

طراحی نمای روستیک یا روستایی

یکی از سبک‌های رایج در طراحی نماهای ویلا، سبک روستایی یا روستاییک است. در این سبک، از عناصری با اصالت روستایی استفاده می‌شود و از مصالحی مانند چوب، آجر و سقف‌های سفالی و شیب‌دار برای ایجاد نمادی از خانه‌های روستایی استفاده می‌شود.

طراحی نمای پست مدرن

نما های پست‌مدرن شامل استفاده از الگو ها و نما های سنتی خاص هر منطقه است. که به فرهنگ آن منطقه توجه می‌ کند و آن‌ ها را به نوعی در طراحی‌های خود به کار می‌ برد. در این سبک طراحی نماهای ویلا از عناصری استفاده می‌ شود که نمایانگر فرهنگ خاص آن منطقه هستند.

قیمت طراحی نما چقدر است؟

هزینه طراحی نما به عوامل متعددی وابسته است. یکی از این عوامل، تعداد برهای نما در ساختمان (شرقی، غربی، شمالی یا جنوبی) است. علاوه بر این، متراژ نیز یکی دیگر از عوامل مهم در هزینه طراحی نما ساختمان است. به عنوان مثال، طراحی نمای یک ویلا دوبلکس یا فلت، به طور طبیعی متراژ های نما متفاوتی خواهد داشت و هزینه‌ ها به تبع آن نیز متفاوت خواهد بود. اگر کارفرما همچنین درخواست طراحی نورپردازی را از طرف مجری داشته باشد، هزینه طراحی نما افزایش خواهد یافت. همچنین، نقشه‌ های فاز دو نیز هزینه‌های جداگانه‌ ای را در بر خواهند داشت که در صورت تمایل، در اختیار کارفرما قرار خواهند گرفت. در بحث اجرای نما ساختمان، علاوه بر متراژ ساختمان، نوع متریال نیز بر هزینه اجرای نما تأثیرگذار است. اگر متریال انتخابی از برندهای وارداتی باشد، هزینه اجرا بطور قطعی بسیار بالا تر خواهد بود.